Για τον
εκπαιδευτικό

Η Αστραδενή
(κείμενο)

Ασκήσεις
κειμένου

Ασκήσεις
γραμματικής-συντακτικού

Πρόσθετο υλικό

 

Πατήστε τη σύνδεση "Η Αστραδενή"
για να περιηγηθείτε στις δραστηριότητες

Γενικά

Στη διδακτική πρόταση που ακολουθεί θα παρουσιάσω μια σειρά από δραστηριότητες με τις οποίες θα βοηθήσουμε τους μαθητές και τις μαθήτριές μας να κατανοήσουν τα δομικά στοιχεία ενός κειμένου και κατ' επέκταση τη δομή του γλωσσικού συστήματος (κειμενοκεντρική προσέγγιση).

Επιπλέον περιλαμβάνονται και ασκήσεις γραμματικής και συντακτικού της 1ης ενότητας του σχολικού βιβλίου.

Η πρόταση αυτή σχεδιάστηκε για να χρησιμοποιηθεί από δίκτυο υπολογιστών (με χρήση του προγράμματος περιήγησης), αλλά όπως είναι προφανές απαιτούνται και άλλες μορφές δραστηριοτήτων ιδιαίτερα για την παραγωγή αφηγηματικού και περιγραφικού λόγου.

Τίτλος

"Η Αστραδενή" - Ευγενία Φακίνου, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1987

(κείμενο από το βιβλίο "Πετώντας με τις λέξεις", Γλώσσα Δ΄ Δημοτικού, α΄ τεύχος ΟΕΔΒ, Αθήνα 2007)

Σημαντική παρατήρηση: Αν και στο βιβλίο "Η Αστραδενή" περιέχονται πολύ ενδιαφέροντα αποσπάσματα κατάλληλα για εκπαιδευτική χρήση, καλό θα ήταν οι εκπαιδευτικοί να μην προτείνουν για ανάγνωση το συγκεκριμένο βιβλίο, αφού το τέλος του είναι "βίαιο" και πιθανότατα ακατάλληλο για τα περισσότερα παιδιά της ηλικίας αυτής.

Σας παραπέμπω στην περίληψη του βιβλίου από τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών.

Τάξη: Δ΄

Διδακτικές ώρες: 4

Στόχοι

Οι στόχοι των δραστηριοτήτων είναι, να μπορέσουν τα παιδιά:

  • να διαβάζουν, κατανοώντας συγχρόνως το περιεχόμενο ενός κειμένου, κατάλληλου για την ηλικία τους

  • να διαβάζουν ένα κείμενο είτε ως σύνολο για την απόκτηση μιας γενικής εικόνας, είτε λεπτομερειακά, είτε επιλεκτικά για την ανεύρεση συγκεκριμένων στοιχείων

  • να αναγνωρίζουν τον τρόπο οργάνωσης ενός κειμένου εντοπίζοντας τα δομικά του στοιχεία (παράγραφοι, πρόλογος, επίλογος κλπ)

  • να κατανοήσουν το ρόλο που έχουν τα δομικά στοιχεία ενός κειμένου στην οργάνωση του περιεχομένου του

  • να διαπιστώσουν τις σχέσεις που έχουν τα διάφορα μέρη του λόγου μέσα σ' ένα κείμενο και πώς επηρεάζουν το νόημα του κειμένου

  • να μπορούν να ανακαλούν και να ανασυνθέτουν ένα γνωστό κείμενο ακολουθώντας τη νοηματική αλληλουχία των μερών του

  • να μπορούν να συνθέτουν την περίληψη κειμένου χρησιμοποιώντας τους πλαγιότιτλους των παραγράφων του

  • να μάθουν για τη χρήση του επιθέτου μέσα στην πρόταση

  • να αναγνωρίζουν το αντικείμενο του ρήματος σε μια πρόταση

  • να ασκηθούν στην παραγωγή περιγραφικού κειμένου με τη βοήθεια υποδείγματος

Μεθοδολογία

  • Οι μαθητές θα εργαστούν ανά δύο ή τρεις ανάλογα με τις θέσεις σταθμών εργασίας που διαθέτουμε.

  • Οι δραστηριότητες μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για εξατομικευμένη-φροντιστηριακή διδασκαλία

  • Δίνουμε οδηγίες στα παιδιά για τον τρόπο πλοήγησης στις ασκήσεις (για τις ασκήσεις δεν είναι απαραίτητο καθώς σ' αυτές οι οδηγίες αναγράφονται στο πάνω μέρος της ιστοσελίδας)

  • Παρακολουθούμε την εξέλιξη των δραστηριοτήτων και δίνουμε λύσεις σε τεχνικά κυρίως προβλήματα.

  • Σε αρκετές δραστηριότητες υπάρχει και βαθμολογία. Αυτή αποσκοπεί στο να μας ενημερώνει για την πορεία προόδου των δραστηριοτήτων και όχι στη βαθμολόγηση των παιδιών.

  • Στις ασκήσεις γραμματικής και συντακτικού καλό είναι να προηγείται ολιγόλεπτη παρουσίαση από τον εκπαιδευτικό (εφόσον το κρίνει απαραίτητο).

  • Η αξιολόγηση της διδασκαλίας θα προκύψει από το βαθμό επιτυχούς ολοκλήρωσης των δραστηριοτήτων στον ΗΥ.

Οδηγίες - Περιγραφή δραστηριοτήτων

  1. Πατήστε τη σύνδεση "Η Αστραδενή" (οριζόντιο μενού) για να εμφανιστεί το κείμενο.

  2. Μπορείτε να παραλείψετε αυτό το βήμα, εφόσον τα παιδιά έχουν μαζί τους τα σχολικά βιβλία)

  3. Μετά την ανάγνωση πατήστε τη σύνδεση "Ασκήσεις κειμένου"

  4. Σε κάθε άσκηση υπάρχουν τα κουμπιά "προηγούμενη" & "επόμενη". Με τα κουμπιά αυτά τα παιδιά μπορούν να πλοηγηθούν στις ασκήσεις. Με το κουμπί "Η Αστραδενή" επιστρέφουν στο κείμενο.

  5. Οι ασκήσεις κατανόησης και επεξεργασίας κειμένου είναι συνολικά 5.

  6. Ακολουθούν οι ασκήσεις γραμματικής - συντακτικού. Πατήστε τη σύνδεση "Ασκήσεις γραμματικής - συντακτικού"

  7. Για καλύτερη απεικόνιση χρησιμοποιήστε πλήρη οθόνη [πλήκτρο F11]

  8. Διαβάστε τον πίνακα με την περιγραφή των ασκήσεων

Α/Α

Περιγραφή άσκησης - κειμένου - επιμέρους στόχοι
1η

akshsh1.htm

 

Ερωτήσεις για τις παραγράφους και την κατανόηση του κειμένου (8 ερωτήσεις).
Τα παιδιά πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα σε 3 ή 4 πιθανές απαντήσεις.
Πατώντας το κουμπί "ΒΟΗΘΕΙΑ" μπορούν να έχουν άμεση πρόσβαση στο κείμενο για να ελέγξουν τις απαντήσεις τους.
2η akshsh2.htm
 

Τα παιδιά πρέπει να βάλουν στη σειρά μία παράγραφο του κειμένου.
Στόχος της άσκησης είναι να ασκηθούν τα παιδιά στην ανασύνθεση μιας παραγράφου που έχει χωριστεί στα σημεία όπου υπάρχουν σημεία στίξης (τελείες, κόμματα) ή δευτερεύουσες προτάσεις. Κάθε φορά εμφανίζονται 4 κομμάτια από τα οποία ένα είναι το σωστό. Πατώντας "Λύση" εμφανίζεται η παράγραφος.

3η akshsh3.htm
 

Τα παιδιά πληκτρολογούν μία μία τις λέξεις μιας παραγράφου του κειμένου.
Κάποιες λέξεις είναι ήδη συμπληρωμένες.
Οι λέξεις που λείπουν είναι κυρίως επίθετα. Αυτό που θέλουμε είναι να βρουν τα παιδιά τρόπους για να συνθέσουν την παράγραφο αξιοποιώντας είτε όσα έχουν ακούσει και διαβάσει κατά την επεξεργασία του κειμένου είτε βάζοντας λέξεις που θεωρούν πως ταιριάζουν περισσότερο με τα συμφραζόμενα.
4η akshsh4.htm
 

Άσκηση περίληψης.
Ζητάμε από τα παιδιά να βάλουν την περίληψη του κειμένου σε μια λογική (νοηματική και χρονολογική) σειρά. Καλό είναι να προηγηθεί άσκηση με τους πλαγιότιτλους των παραγράφων.

Μπορούν να συμβουλευθούν το κείμενο πατώντας το κουμπί "Κείμενο".
5η akshsh5.htm
 

Τα παιδιά πρέπει να επιλέξουν από 2 ταιριαστά επίθετα για κάθε ουσιαστικό που εμφανίζεται.
Η άσκηση σχετίζεται με την κατανόηση του κειμένου. Παράλληλα αποτελεί την εισαγωγή σε γραμματικές ασκήσεις για τα επίθετα.

Α/Α

Περιγραφή ασκήσεων γραμματικής - συντακτικού
Αρχική

grammar.htm
 

Λίστα των ασκήσεων
1η

grammar1.htm - Βρείτε τα επίθετα
 

Τα παιδιά πρέπει να βρουν τα επίθετα μιας παραγράφου κάνοντας κλικ επάνω τους. Υπάρχει βοηθητικό κείμενο.
2η

grammar2.htm - Τα γένη των επιθέτων
 

Άσκηση πολλαπλής επιλογής

Τα παιδιά καλούνται να επιλέξουν το γένος διαφόρων επιθέτων που εμφανίζονται στην οθόνη. Υπάρχει βοηθητικό κείμενο.
3η

grammar3.htm - Ορθογραφία επιθέτων σε -ινος, -νη, -ινο και -ινός, -ινή, -ινό.
 

Τα παιδιά πρέπει να κάνουν κλικ στα σημεία όπου τα επίθετα γράφονται λανθασμένα και να πληκτρολογήσουν τη σωστή γραφή. Δίνεται βοηθητικό κείμενο με τις εξαιρέσεις.
4η

grammar4.htm - Ταίριαξε τα ουσιαστικά με τα επίθετα
 

Άσκηση αντιστοίχισης

Τα παιδιά αντιστοιχίζουν ουσιαστικά με επίθετα. Προσέχουν το γένος, τον αριθμό και την πτώση. Μετά συνθέτουν ένα περιγραφικό κείμενο (περιγραφή της αυλής του σχολείου της Αστραδενής).
5η

grammar5.htm - Υποκείμενο και αντικείμενο σε μια πρόταση
 

Οι μαθητές κάνοντας αφήνοντας το δείκτη του ποντικιού πάνω στα υποκείμενα και τα αντικείμενα προτάσεων. Χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με επεξηγήσεις από τον εκπαιδευτικό για τη σημασία του υποκειμένου και αντικειμένου του ρήματος σε μια πρόταση.
6η

grammar6.htm - Βρες το αντικείμενο στις προτάσεις
 

Τα παιδιά πρέπει να εντοπίσουν το αντικείμενο σε προτάσεις κάνοντας κλικ στις λέξεις. Δίνεται βοηθητικό κείμενο και επεξηγήσεις για κάθε περίπτωση.
8η

grammar8.htm - Σταυρόλεξο
 

Τα παιδιά καλούνται  να λύσουν ένα σταυρόλεξο σχετικό με το κείμενο.

Άλλες προτεινόμενες δραστηριότητες

Μπορείτε να βρείτε πρόσθετο υλικό για τις προτεινόμενες δραστηριότητες στην ενότητα "Πρόσθετο υλικό"

  • Να συντάξουν τα παιδιά περιγραφικό κείμενο με θέμα "Το σχολείο της Αστραδενής". Τα παιδιά θα εργαστούν σε μικρές ομάδες και θα χρησιμοποιήσουν ένα σχέδιο σύνταξης περιγραφικού κειμένου που είναι οργανωμένο σε ερωτήσεις. Μπορούν να επιλέξουν να περιγράψουν είτε το παλιό είτε το νέο σχολείο της Αστραδενής. Στο τέλος ακολουθώντας την ίδια στρατηγική να περιγράψουν το σχολείο τους.

  • Δημιουργία ζωγραφιάς με θέμα "Το σχολείο στη Σύμη". Η ζωγραφιά θα πρέπει να βασίζεται στην περιγραφή της 2ης και 3ης παραγράφου του κειμένου.

  • Να βρουν τους πλαγιότιτλους των παραγράφων και με τη βοήθειά τους να συντάξουν την περίληψη

  • Να δώσουμε το κείμενο κομμένο σε κομμάτια όσα και οι παράγραφοι και να ζητήσουμε από τα παιδιά να βάλουν τις παραγράφους στη σειρά

  • Να ζητήσουμε από τα παιδιά να μετατρέψουν την ιστορία σε comics (με 5-6 εικόνες), με θέμα "Η Αστραδενή στο νέο της σχολείο".

  • Να βρουν πληροφορίες για το νησί της Σύμης χρησιμοποιώντας μια μηχανή αναζήτησης και το Google maps.

Πατήστε τη σύνδεση "Η Αστραδενή"
για να περιηγηθείτε στις δραστηριότητες

Για τον
εκπαιδευτικό

Η Αστραδενή
(κείμενο)

Ασκήσεις
κειμένου

Ασκήσεις
γραμματικής-συντακτικού

Πρόσθετο υλικό