Επιμόρφωση Β΄ επιπέδου: Πώς να θεραπεύσεις έναν πορωμένο των ΤΠΕ

Άλλοι πάνε για ψάρεμα, άλλοι παίζουν τάβλι, άλλοι μαζεύουν γραμματόσημα κι άλλοι εργάζονται μανιοκαταθληπτικά. Εγώ ασχολούμαι με τα “computers” – ώρες ολόκληρες. Άλλη δουλειά δεν κάνω… Α, ναι, διδάσκω στον ελεύθερό μου χρόνο στο σχολείο…

Για να μην έχω τύψεις προσπάθησα να συνδέσω τους υπολογιστές με το επάγγελμά μου. Αυτά το 1995 – 13 χρόνια πριν. Μια χαρά ήμουν. Ετοίμαζα τα διαγωνίσματα στον ΗΥ μου (480.000 δρχ. παρακαλώ), εκτύπωνα κανα τσαρούχι να χρωματίζουν τα παιδάκια – τάχα μου ζωγραφική, έφτιαχνα τις καταστάσεις του σχολείου στο EXCEL (!!!) – ο διευθυντής δεν τις χρησιμοποιούσε για να μη χαλάσουν, κι όταν μεράκλωνα ετοίμαζα παρουσιάσεις στο PowerPoint, τις οποίες όμως εκτύπωνα σε θερμοδιαφάνειες γιατί δεν υπήρχαν τότε βιντεοπροβολείς (υπήρχαν αλλά άξιζαν όσο το σχολείο που λέει ο λόγος).

Την ίδια περίοδο άρχισα να ασχολούμαι και με το Internet, που τότε δεν το έλεγαν “διαδίκτυο”. Βέβαια τι να δεις στο internet των 90’s… Γράφαμε μετά μανίας στα μόνα forums που υπήρχαν τότε και λίγο πολύ ήμαστε όλοι γνωστοί (εξαρτημένοι και μονίμως στην πρίζα).

Βέβαια δεν είχα ποτέ την αυταπάτη πως αξιοποιώ τις ΤΠΕ στην εκπαίδευση. Είπαμε, ξεγελούσα τον εαυτό μου πως τάχα χρησιμοποιώ τον ΗΥ για τη δουλειά μου και όχι επειδή ήμουν πωρωμένος με την τεχνολογία.

Έτσι περνούσαν τα χρόνια ανέμελα μέχρι που κάποια μέρα έπεσε το μάτι μου σε μια προκήρυξη που μιλούσε για “Παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ” (27-4-2005).

Όπα, εδώ είμαστε. Ευκαιρία για δωρεάν θεραπεία! Θα μάθω επιτέλους να χρησιμοποιώ τις ΤΠΕ για να είμαι αποτελεσματικός στη δουλειά μου και δεν θα με τρώνε οι ενοχές!

Συμπλήρωσα άρον άρον τη σχετική αίτηση και περίμενα. Μέσα σε λίγο καιρό έμαθα πως επιλέχτηκα! Μωρέ μπράβο ταχύτητα! Μου φαινόταν απίστευτο το πόσο γρήγορα γίνονταν όλες οι διαδικασίες.  “Άντε και επιμορφωτής τώρα!” μου λεγε ο διευθυντής μου στο σχολείο και καμάρωνε που ο βαρεμένος δάσκαλος που ανεχόταν τόσα χρόνια, επιτέλους έβρισκε τον προορισμό του.
Κι εγώ καμάρωνα να πω την αλήθεια. Ήταν σχεδόν ειρωνικό που η “αρρώστια” μου επιβραβευόταν.

Έπειτα από κάποιες μικρές δυσλειτουργίες, που οφείλονταν καθαρά σε ατυχείς συμπτώσεις και παρά τις άοκνες προσπάθειες των υπευθύνων του προγράμματος – τι να σου κάνουν οι άνθρωποι, τελικά κλήθηκα για την επιμόρφωση στις  27-5-2008 να παρακολουθήσω τα μαθήματα στο Πανεπιστημιακό Κέντρο Μακεδονίας. Είχαν περάσει ήδη 3 χρόνια κι ένας μήνας και συμμαζεύτηκε λίγο η περίοδος επιμόρφωσης (από 1 χρόνο σε 3 μήνες) αλλά ποιος δίνει σημασία σε τέτοιες λεπτομέρειες. Σημασία είχε πως ξεκινούσαμε!

Αρματώθηκα τα μπλοκάκια μου, τους σκληρούς μου δίσκους και τα σχετικά και περίμενα όλο αγωνία  να αρχίσουν τα μαθήματα. Ο πρώτος καιρός ήταν μια αποκάλυψη για μένα. Οι επιμορφωτές μάς παρουσίασαν αναλυτικότατα όλες τις θεωρίες μάθησης και τα μοντέλα διδασκαλίας , πράγμα πολύ σημαντικό διότι έχουν περάσει και κάποια χρόνια από τότε που πήραμε τα πτυχία μας. Μάλιστα ο επαγγελματισμός τους ήταν αξιοσημείωτος, αφού μπροστά στην αγωνία τους μήπως και δεν τα εμπεδώσουμε όλα αυτά προχώρησαν σε εκτενείς επαναλήψεις!

Βέβαια ΤΠΕ τις πρώτες 40 ώρες δεν είδα αλλά όπως προείπα η θεωρητική προεργασία είναι απαραίτητη. Δεν μπορείς να δώσεις εξετάσεις για δίπλωμα εάν δεν μάθεις πρώτα τα σήματα! Σωστά;

Η συνέχεια ήταν διαφορετική (αναμενόμενο εξάλλου, κάποια στιγμή πρέπει να οδηγήσεις κιόλας …. εμ, βέβαια). Άρχισαν τα μαθήματα για το διαδίκτυο και τα θαυμαστά εργαλεία του Web 2.0! Πού ζούσα τόσο καιρό!  Ευτυχώς ξεστραβώθηκα. Θα έμενα στην άγνοια , εγώ που νόμιζα πως τα ξέρω όλα!
Αγαπητοί/ές, ποτέ να μην το σκεφθείτε αυτό. Πάντα υπάρχει κάτι να μάθεις. Τι google, τι wikkis, τι blogs, τι “κάτι άλλα που δε θυμάμαι”…

Αυτό όμως που με ξένισε ήταν οι παρουσιάσεις εκπαιδευτικών λογισμικών που αφορούσανε σε άλλες ειδικότητες – εγώ είμαι δάσκαλος και δε μπορούσα να κατανοήσω σε τι θα με οφελούσε το λογισμικό Χημείας Γυμνασίου ή το αντίστοιχο των Αρχαίων Ελληνικών.
Η τύφλα μου η μαύρη… Μου εξήγησαν , με μεγάλη υπομονή είναι η αλήθεια, πως ως υποψήφιος επιμορφωτής θα έπρεπε να έχω μια γενική εικόνα για όλα τα λογισμικά και πως δεν πρέπει να βλέπω αυτό το ζήτημα κοντόφθαλμα και εργαλειακά!
Πόσο δίκιο είχαν! Πώς θα επιμόρφωνα δασκάλους χωρίς γενικές γνώσεις; Να το καταντήσουμε δηλαδή όπως το Λύκειο; Πώς ξέχασα εγώ τις αξίες της γενικής Παιδείας; Τι στο καλό σκεφτόμουν όταν έθετα τέτοιες απορίες;

Κατά καιρούς βέβαια είχαμε και μερικούς εκπαιδευτές που δεν με ικανοποιούσαν καθόλου (μη φανταστείτε πως ήταν όλα ρόδινα). Θεώρησα σωστό να διατυπώσω τις αντιρρήσεις μου.
Ευτυχώς με έβαλαν στη θέση μου αμέσως! Επιτρέπεται ένας εκπαιδευτικός να κριτικάρει άλλους συναδέλφους του; Είναι πολιτικά ορθό αυτό; Ντράπηκα για την κατάντια μου…

Κάποιες άλλες φορές θέλησα να δείξω την ευαρέσκειά μου για άλλους εκπαιδευτές που κατά τη γνώμη μου έκαναν εξαιρετικό μάθημα. Νέα γκάφα … Εάν κρίνεις θετικά κάποιον δεν είναι σαν να κρίνεις ανεπαρκείς τους υπόλοιπους;
Πόσα είχα να μάθω…

Στο ειδικό μέρος πραγματικά βίωσα πρωτόγνωρες εμπειρίες. Ασχοληθήκαμε με ένα σωρό λογισμικά μερικά από τα οποία δεν γνώριζα καν πως υπήρχαν! Οι εκπαιδευτές έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους. Είναι άξιοι συγχαρητηρίων που αξιοποίησαν, με τους κατάλληλους επιστημονικούς χειρισμούς βέβαια, ακόμη και λογισμικά της προηγούμενης δεκαετίας!  Αυτό πραγματικά απαιτεί ταλέντο… έμεινα έκθαμβος από όλες αυτές τις δεξιότητες!!!

Στο διάστημα αυτό έπρεπε να εκπονήσουμε και εργασίες (13 συνολικά). Φυσικά είχαμε την αμέριστη συμπαράσταση όλων των εκπαιδευτών των οποίων οι πολύτιμες οδηγίες μας βοήθησαν στο να επιτύχουμε αξιολογότατα αποτελέσματα. Κάποια δευτερεύοντα ζητήματα ηλεκτρονικής επικοινωνίας τα παρακάμπτω γιατί όλοι γνωρίζουμε το χάλι των δικτύων του ΟΤΕ. Και βέβαια δεν μπορούμε να έχουμε την απαίτηση να στέκονται “μπάστακες” στο email τους οι εκπαιδευτές μας για να απαντούν στα μηνύματά μας! Too much…

Καθώς φτάναμε στο τέλος βρεθήκαμε μπροστά σε μια πρόκληση: “Εκπαιδευτικό σενάριο”. Ιδέα δεν είχαμε…

Να ‘ ναι καλά οι άνθρωποι. Μας παρουσίασαν αρκετά έτοιμα σενάρια – και όχι της πλάκας, βαρβάτα! των 20 και βάλε ωρών- μπας και ξεστραβωθούμε αλλά πού εμείς. Όλα απορίες είχαμε: “Τελικά πώς κατασκευάζουμε ένα σενάριο;” Είπαμε άμα είσαι άσχετος και ημιμαθής τέτοιες απορίες θα έχεις.
Μα καλά είναι δυνατόν να περιμένουμε έτοιμες λύσεις; Πού είναι η αυτενέργεια, η συνθετική ικανότητα, η δημιουργική σκέψη; Μα τόσο πια, ούτε ένα εκπαιδευτικό σενάριο να μην μπορούμε να ετοιμάσουμε από μόνοι μας; Α, όλα κι όλα, συνάδελφοι υποψήφιοι , να κάνετε όλοι την αυτοκριτική σας!
Πώς θα διδάξετε τους συναδέλφους σας με τέτοια στάση και νοοτροπία; (Βρε σεις, αλλάξατε νοοτροπία; Γιατί ήταν στους στόχους του ΑΠΣ και μια αγωνία την έχω)

Και ήρθε η ώρα της αλήθειας… Η πιστοποίηση! Παγωμάρα σε όλους τους υποψήφιους. Αδικαιολόγητη βέβαια, αφού το επίπεδο της επιμόρφωσης και των επιμορφωτών μας ήταν υψίστου επιπέδου, αλλά ξέρετε τώρα πως είναι η νοοτροπία ενός ενήλικα που καλείται να αποδείξει πως κατέχει κάτι… Παιδιαρίσματα.

Μας έδωσαν μια περίοδο προετοιμασίας 6 ημερών για να διαβάσουμε τις 2.400 σελίδες του Αναλυτικού προγράμματος και να μελετήσουμε τα δεκάδες εκπαιδευτικά λογισμικά. Επαρκέστατος χρόνος λέω εγώ αν και  κάποιοι διαμαρτυρήθηκαν.
Χρυσέ μου, αν δεν αξιοποίησες το χρόνο σου όταν έπρεπε , περιμένεις τώρα να σου χαριστεί κανένας;
Ας πρόσεχες, ε μα πια!
Και δεν είναι δικαιολογία πως καθημερινά είχες 6ωρο, μεγάλη ύλη κλπ. “Τα μεταξωτά β…. θέλουν και επιδέξιους κ….”.

Στην πιστοποίηση αποδείχτηκε για μια ακόμη φορά η εκπληκτική οργάνωση, που πιστεύω πως θα χαρακτηρίσει αυτό το πρόγραμμα στο διηνεκές!

Μας έδωσαν 2 ολόκληρες ώρες για να απαντήσουμε σε 27 ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών! Αυτό δεν είναι γαλαντομία; Όλοι τελειώσαμε σε 10-15 λεπτά. Έτσι είχαμε άπειρο χρόνο να προετοιμαστούμε για το απαιτητικό γραπτό μέρος (χάρη για τους γκρινιάρηδες, άντε πάλι κουτά…)

Και καλά έκαναν γιατί το θέμα προς διαπραγμάτευση ήθελε πολύ και σοβαρή τεκμηρίωση. Αυτό που δεν κατάλαβα, και η αλήθεια είναι με εκνεύρισε, ήταν το βλέμμα αγωνίας/απορίας των συνυποψηφίων.

Δηλ. τι περιμένατε συνάδελφοι; Να σας τα γράψουν κιόλας; Λάβατε την καλύτερη επιμόρφωση ever, είχατε τους καλύτερους εκπαιδευτές εξίσου ever, την πληρέστατη και έγκαιρη ενημέρωση σε όλα τα στάδια του προγράμματος, το καλυτερότερο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών που συντάχθηκε ever2 και τώρα που ήρθε η ώρα της αλήθειας το παίζετε τρελίτσα;

Η επιμόρφωση Β΄ επιπέδου θέλει κόπο, δεν είναι παίξε-γέλασε (ούτε και το αντίθετο).

Κι άλλη φορά να αναρωτηθείτε τι φταίει και δεν προλάβατε να ολοκληρώσετε το γραπτό θέμα. Έτσι; Δε βλάπτει και λίγη αυτοκριτική… Μην τρελαθούμε.

Ναι, το παραδέχομαι ούτε εγώ πρόλαβα να ολοκληρώσω το γραπτό και αναγκάστηκε ο επιτηρητής να μου το πάρει. Ας πρόσεχα, δεν ήταν ανάγκη να κατεβάσω 1 λίτρο νερό πριν από τις εξετάσεις. Γιατί εάν πίνεις τόσο νερό μετά θέλεις και … (ξέρετε). Κι αν πας προς …. (ξέρετε) ποιος θα γράψει το σενάριο;  ΜΟΝΟ του θα γραφτεί;

Αναστοχαζόμενος  τώρα (όπως π.χ. στον “Γεωγράφο” του Vermeer) διαπιστώνω πόσο θετικό αντίκτυπο είχε η επιμόρφωση πάνω μου. Πόσες λαθεμένες αντιλήψεις μου άλλαξαν. Πόσα παραδείγματα καλής πρακτικής έλαβα. Κυρίως όμως έμαθα πώς ακριβώς να επιμορφώσω τους συναδέλφους μου1 – υπάρχει άραγε καλύτερο παράδειγμα απ’ αυτό που βίωσα με τους δικούς μου δασκάλους! – αυτό το λένε γνωστική μαθητεία (?).

Τώρα μου αξίζει ένα διάστημα ενδοσκόπησης και διαλογισμού έπειτα από όλα αυτά. Ας πούμε τόσο όσο το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την προκήρυξη του προγράμματος μέχρι την ολοκλήρωσή του*.

* See you at 31/12/2011


1: Αυτό δεν είναι απειλή

Από • Διάφορα, ΤΠΕ-Ε • 21 • Tags: ,